Het is herfst.
Van iemand die chronisch depressief is zou je dan toch zeker ook verwachten dat deze column “wintertijd” zou heten. Klinkt alvast een heel stuk droeviger. Alhoewel; ieder seizoen heeft z’n charmes. Bovendien ben ik van nature een optimist. Ik kies dus toch maar voor de wat positiever klinkende variant. Zomertijd dus. Maar de “normale” tijd is en blijft toch echt de “wintertijd”. Die term is dus volstrekt overbodig.
Zomertijd en wintertijd. De klok een uur vooruit of achteruit?
Ieder jaar weer worstelde ik ermee; twee keer per jaar dus.
Dat verschil in zomer- en wintertijd bestaat intussen al ruim 30 jaar. En toch kon ik het maar niet onthouden. Moet die klok nu een uur voor- of achteruit worden gezet? Onlangs las ik trouwens over dit onderwerp een serieus bedoeld artikeltje waarin iemand schreef over de klok voorruit of achterruit zetten. Nou ja, onbedoelde humor in het leven is vaak het leukst.
Ik citeer even uit Wikipedia.
“In de zomer komt de zon zo vroeg op dat het al licht is terwijl de meeste mensen nog slapen. Door de klok te verzetten lijkt de zon later op te komen en weer onder te gaan. Hierdoor is het ’s morgens langer donker, en blijft het ’s avonds juist langer licht. De periode van daglicht komt zo beter overeen met de periode waarin de meeste mensen wakker zijn. De gedachte achter zomertijd is dat men zo zou kunnen bezuinigen op (elektrische) verlichting. Het energiebesparende effect van zomertijd is echter omstreden.”
Zoals de meeste ezels heb ook ik inmiddels wel een handig ezelsbruggetje ontdekt.
In het voorjaar gaat de klok vooruit. Kijk, dat is een tip waar ik wat aan heb.
Nu snap ik het zelfs. Dat had ik ook zelf kunnen bedenken maar dat is achteraf gezwets. Dat betekent uiteraard automatisch dat de klok in het najaar weer een uur terug gezet moet worden. Natuurlijk moet je dan wel dat ezelsbruggetje onthouden. Daar zijn weer andere ezelsbruggetjes voor, ook in het Engels. Die heten dan geen “little donkeybridges” maar “aids to memory”. Het mooiste en gemakkelijkst te onthouden vind ik: “Spring forward, Fall backward.” Daarin zit tevens besloten dat de wintertijd de “echte” tijd is.
De zomertijd begint op de laatste zondag van maart en eindigt op de laatste zondag van oktober.
In de nacht van zaterdag op zondag eind maart worden de klokken om 02.00 uur een uur vooruit gezet naar 03.00 uur. Daarvoor hoef je echt niet wakker te blijven tot 02.00 uur ’s morgens vroeg, midden in de nacht dus. Mag je ook al eerder of later aanpassen.
Regelmatig tref ik trouwens overzichten aan waarin tot en met pak ‘m beet 2050 staat vermeld op welke dag en hoe laat de zomer- dan wel wintertijd weer in gaat. Hoe laat? Misschien voor een enkeling en wat systemen van belang maar de rest van de bevolking ligt dan waarschijnlijk op zijn of haar oor of zo. De noodzaak van dat soort overzichten ontgaat mij dan ook volledig.
De laatste zondagen van die maanden; meer info heb je toch niet nodig?
Vandaag geldt dus weer de gewone tijd, de wintertijd; vanaf 03.00 uur. Heb je die klokken nog altijd niet teruggezet? Verslapen lijkt mij geen excuus; je hebt immers een uur méér slaap gehad. Tijd genoeg dus om alle andere klokken en klokjes netjes aan te passen aan de nieuwe werkelijkheid. De pc en laptop doen dat zelf wel evenals de atoomklokgestuurde wekkers. Blijven over: je horloge (heb je dat nog steeds?), telefoon, de klok in de woonkamer, geprogammeerde cv-ketel, boiler en kamerthermostaat, keukenapparatuur, buitenverlichting. Uiteraard je mobieltje, I-Pad en aanverwante apparatuur.
Ik vergeet er vast nog wel een paar. Denk je ook even aan het klokje in de auto? Zelf vind ik het altijd prima als ik weet dat ik dat autoklokje niet heb aangepast aan de nieuwe tijd vanwege zo’n friemelknopje waar ik altijd een pincet of kleine schroevendraaier bij nodig heb. Laat maar. Over een half jaartje is die slordigheid immers automatisch weer opgelost.
Mijn biologische klok wil een paar keer per jaar niet meteen meewerken aan deze abrupte verandering. Ik heb altijd wel een aantal dagen of soms zelfs weken nodig om mij aan te passen. Bovendien vraag ik mij nog altijd af of het beoogde eindresultaat, namelijk energiebesparing, wel wordt gerealiseerd. Ik ben vanmorgen extra vroeg opgestaan om dit nog na te kijken en om deze column zonodig op dit punt nog gauw even aan te passen. Bleek niet nodig.
Wat mij betreft: afschaffen die hap.