Het is bijna Kerstmis.
Wat wil ik daar eigenlijk over schrijven?
In ieder geval niet over dwarrelende sneeuwvlokjes. Zo romantisch ben ik niet. Een witte deken als een schitterende, stralende sprei over het land? Ook niet. Misschien regent het met kerst wel zoals het lang niet meer geregend heeft. Daar waag ik mij niet aan. Ik wil niet het risico lopen dat mijn column al op de dag van verschijnen achterhaald is. Ik ben ook niet zo devoot dat ik mijn inspiratie ontleen aan allerlei diepgelovige beschouwingen.
Maar toch: Kerstmis.
Een jaarlijks terugkerend ritueel, een show. Zo voel ik dat, terwijl het toch een feest zou kunnen zijn. Maar het doet mij qua beleving en uiterlijk vertoon helemaal niets, echt helemaal niets. Is dat depressiviteit? Ik weet het niet, terwijl ik al jaren chronisch depressief ben. Hoe willen anderen dan kunnen begrijpen hoe ik mij voel? Het antwoord interesseert mij niet; ik vertel gewoon wat ik voel. Soms weet ik niet eens of mijn gevoel wel met depressiviteit te maken heeft.
Kerst heeft uiteraard niets van doen met winterse sferen. Ook in bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland vie-ren ze kerst maar dan is het daar zomer. Heb ik een keer echt meegemaakt toen we daar met onze toen nog jonge kinderen op vakantie waren. Schitterende kerstdecoraties in hotels en winkels, maar het was wel zomer. Heel apart!
Als ik met deze column start, begint de ellende al met het Groene Boekje.
Kerstmis en Kerstman mag ik met een Hoofdletter schrijven. Kerstkind ook, maar niet altijd. Het woordje kerst mag ook niet met een hoofdletter. Daar word je toch doodziek van. Doorgaans probeer ik nogal precies te zijn met mijn taal- en woordgebruik maar wat is dit een regelneukerij. Kerst schrijf ik voor mijn gevoel met een hoofdletter.
Ook alle andere kerstwoorden moeten kennelijk dus met een kleine letter. Dat is voor mijn gevoel net zoals stukadoor en stucwerk! Echt waar, zoek het maar op, in het Groene Boekje. Zo langzamerhand overweeg ik om een andere taal te gaan studeren. Duits, Frans en Engels heb ik al gehad, evenals Grieks en Latijn. Chinees is een optie. Ik snap de logica niet meer van dit soort puri-teinse onzin. Weer ouderwets stampen? Die tijd ligt toch echt ver achter mij. Daar begin ik dus echt niet meer aan.
Maar goed, deze column wil ik dus eigenlijk wijden aan Kerstmis.
Denk ik aan Kerstmis, met een hoofdletter dus, dan denk ik niet meteen aan een kerstboom, kerst-stal, slingers en fleurige lampjes. Al helemaal niet aan allerlei cadeautjes die onder die den of spar behoren te liggen. Dat was nog leuk toen onze kinderen jong waren. Ze zijn allebei intussen volwassen. Voor mij lag er trouwens ieder jaar weer een scheurkalender onder. Ook dit jaar. Uiteraard wel telkens voor het volgend jaar. Ja, die Kerstman is natuurlijk niet dom. Regelmatig ook wel een goed boek, sokken, zakdoeken of een pyama en meer van dat soort vooral nuttige gebruiksartikelen.
De Kerstman weet heus wel wat ik kan gebruiken.
Waarschijnlijk heb ik ook in dat opzicht een afwijking want iedereen denkt bij kerst toch zeker als eerste aan die versierde boom. Natuurlijk, een kerstboom versierd met lampjes zorgt wel voor wat sfeer in huis. Nog een cd-tje met kerstmuziek -hetzelfde als tien jaar geleden- het vuur van de openhaard en de sfeer is compleet zullen we maar zeggen. Alle begrip. Zeker, kan dat best wel gezellig zijn, maar dat uiterlijke vertoon heeft weinig van doen met de kerstgedachte. Zeker ook als je vanwege het jaarlijkse gemak nog een kunstboom op zolder hebt liggen. Behalve de geur nauwelijks van een echte kerstboom te onderscheiden, daar niet van. Maar toch alleen maar wat uiterlijke schijn zolang je de essentie van de kerstgedachte niet raakt.
En van dat uiterlijk gedoe hou ik nu net niet. Maar ja, met kerst hoort er nu eenmaal een kerstboom in huis te staan. Ik ben vast een uitzondering maar dat is wel zoals ik ben. En zo wil ik zijn.
Ik wil dus niet zozeer een kerstboom in huis maar vooral een kerstgedachte.
Bij die kerstgedachte denk ik aan vrede.
Vrede. De stap is dan gauw gemaakt naar de actualiteit van alledag.
Maandenlang staan de kranten al vol over de beschietingen en een dreigende oorlog tussen Pales-tina en Israël. David en Goliath. Een strijd die niet gaat om mensen maar om een ordinair gevecht tussen landen, streepjes op een landkaart. In militair opzicht een lachertje, een aanfluiting. In menselijk opzicht in- en in triest, een drama.
Dan heb ik het niet eens over Syrië. Al die mensen die hun leven geven voor democratie. Niet voor zichzelf maar voor hun land. Dat zijn echte helden!
En Congo. Daar is al tientallen jaren (!) een oorlog aan de gang. Bevolkingsgroepen die elkaar naar het leven staan en uitmoorden. Diep menselijk leed waar in de media niet eens meer aandacht aan wordt besteed! Ach, na al die jaren went dat wel. Niet de moeite waard om nog op het journaal te verschijnen. En dat is pas triest!
Kerst is voor mij de gedachte aan alle ellende op deze wereld. Al dat leed dat we met z’n allen ver-oorzaken en ook alleen met z’n allen kunnen en moeten oplossen.
Kerst is voor mij ook het uitpraten van dat simpele akkefietje waarover je ruzie hebt gekregen met je vriend, je vriendin, je partner, je buren. En daar hoef je niet tot Kerst mee te wachten.
Kerst is voor mij simpel: begrip, naastenliefde, vergevingsgezindheid en tolerantie!
Ik wens iedereen een heel fijne Kerstmis!
