‘Deze winter zal ze uitglijden, op een dag zal het glad zijn, moeder gaat het hondje uitlaten, ze breekt haar heup. Ze moet naar een ziekenhuis.’
F. Starik documenteert de belevenissen van zijn dementerende moeder. In korte scènes beschrijft hij hoe zij, precies zoals hij al voorvoelde, na een val in het ziekenhuis belandt en vervolgens in een verzorgingshuis wordt opgenomen. Wat volgt is een aangrijpend en toch bij vlagen hilarisch relaas over een leven als mantelzorger.
Hartverscheurend, soms hilarisch komisch is dit boek van Starik. De tegenstrijdigheden zijn groot. Onderverdeeld in drie delen: Vertrekhal, Vlucht en Landing, verteld hij over de ‘aftakeling’ van zijn moeder. Het wordt al snel duidelijk dat ze niet meer alleen kan wonen. Ze is in de war, overal staan glazen, kopjes, soepkommen met wijn. Zelfs onder het bed. Soms is ze dingen kwijt en in paniek. Het wordt tijd om voor moeder een verzorgingstehuis te zoeken. Maar mag haar hondje Bonny dan wel mee? In Amsterdam vinden ze een perfect tehuis, maar de wachtlijst is erg lang. Het is vreselijk om te moeten toezien hoe moeder verandert van een intelligente, sterke vrouw in een hulpeloos, rommelig hoopje lichaam. Dan slaat het noodlot toe en breekt moeder door gladheid haar heup. Ze wordt opgenomen in het ziekenhuis en geopereerd. Noodgedwongen moet moeder nu naar een ander verzorgingstehuis, dat heel wat minder in het perfecte plaatje past. Moeder’s huis wordt te koop gezet en een ander tehuis gezocht voor Bonny. Schrijnend en verschrikkelijk verdrietig voor de naasten, zeker als blijkt dat moeder terecht is gekomen tussen terminale en zeer zieke bejaarden. Maar de zoektocht naar een beter passend tehuis gaat door…
Een prachtige cover siert deze mooi gebonden roman over dementie en mantelzorg. Een paar broze, gerimpelde handen met verwaarloosde nagellak frommelen een zakdoekje in elkaar. Samen met de titel ‘Moeder doen’ is het meteen duidelijk waar dit boek over gaat.
Het was wel even wennen aan de staccato-achtige manier van schrijven door Starik. Het boek is geschreven in korte stukjes. Later in het boek blijkt dat deze stukjes columns zijn, geschreven voor Trouw. De verhalen berusten op waarheid, weliswaar plaatselijk aangedikt, met gefingeerde namen. Verhalen, die veel mensen meemaken, maar zelden zo diep en raak verteld worden.
Vaak ontroerende, maar soms ook komische situaties passeren de revue. Diep triest hoe demente, bejaarde mensen hier in Nederland hun oude dag moeten slijten. Zeker voor hun kinderen. Ze zien moeder letterlijk aftakelen en staan machteloos aan de zijkant, terwijl moeder denkt dat ze op vakantie gaat en na een tijdje naar huis mag. Ook de goede momenten die moeder heeft en wel degelijk beseft dat ze nooit meer naar huis kan en haar hondje niet meer zal zien, zijn moeilijk te bevatten. Dat hakt erin!
Na een moeizaam begin heb ik het boek in één ruk uitgelezen. Op een gegeven moment werd ik erdoor gegrepen en liet het me niet meer los.
Tijdens het ziekteproces van moeder worden achter het huis van de auteur een rij huizen gesloopt. Eerst de binnenkant, totdat er een geraamte overblijft. Na een tijdje wordt het karkas tegen de vlakte getrokken, tot er niets meer overblijft dan een lege, kale vlakte. Starik strooit hier later bloemenzaad in. Nieuw leven na de dood….Zo ontzettend mooi beschreven en zo symbolisch!
Frank Starik (Apeldoorn, 1958) is schrijver, dichter, zanger en kunstenaar. Hij debuteerde in 1987 met de dichtbundel ‘Nepvuur’.
Enkele quotes van de achterflap:
‘Persoonlijk, ontroerend en herkenbaar. *****’ AD
‘Iedereen met bejaarde ouders zal veel herkennen. Een document dat je raakt.’ GPD-kranten
‘Iedereen die iets dergelijks heeft meegemaakt zal zich erin herkennen.’ Nouveau
‘Herkenbaar en trefzeker […] Achter de afstandelijk en koel verwoorde emoties proef je warme betrokkenheid en diep verdriet.’ Nederlands Dagblad
‘Ontroerend.’ Margriet
Uitgeverij: Nieuw Amsterdam
ISBN: 9789046819395
Aantal pagina’s: 256
Prijs: € 14,95
