Hoe een veertienjarig meisje het concentratiekamp wist te overleven.
Hetty Werkendam is nog maar een meisje als zij samen met haar ouders en haar broertjes wordt geporteerd naar Bergen-Belsen. Na enige tijd worden daar de kinderen en de volwassenen van elkaar gescheiden. De slechts iets oudere Margot en Anne Frank worden naar de vrouwenbarak gestuurd. Zij overleven het kamp niet.
Hetty en haar broertjes komen terecht in de kinderbarak van Bergen-Belsen. Als een van de oudste kinderen wordt Hetty de ‘kleine moeder’ van zo’n veertig kinderen. Zelf is ze dan nog maar veertien jaar oud. Hetty en haar lotgenootjes bieden weerstand aan angst, honger, ziekte en geweld. Ze zijn gedwongen getuige van vreselijke gebeurtenissen die geen kind ooit zou moeten zien.
Hetty Verolme – Werkendam (1930) woont in Australië, waar zij tot aan haar pensionering werkzaam was als projectontwikkelaar. Daar werd zij in 1972 verkozen tot ‘succesvolste immigrant’ Verolme geeft nog altijd tal van lezingen op middelbare scholen over haar leven in de Tweede Wereldoorlog. Zij is een van de laatst overlevenden van Bergen-Belsen.
In de kleine moeder van Bergen-Belsen lees je het verhaal van Hetty, die als dertienjarige wordt opgepakt tijdens de Tweede wereldoorlog. In het begin lees je over haar dagelijkse leven wat drastisch veranderd als zij wordt opgepakt en uiteindelijk in Bergen-Belsen terecht komt. In het begin lijkt hun gezin samen te blijven, maar langzaam worden ze uit elkaar gerukt. Eerst verliest ze haar vader uit het oog, later zal ook haar moeder van haar worden gescheiden. Wanneer de vrouwen en de kinderen van elkaar worden gescheiden wordt Hetty net niet bij de volwassenen gerekend. Als ‘groot kind’ wordt ze bij de kinderen gezet. Daar ontpopt Hetty zich als steun en toeverlaat van de kleine kinderen. Als een moeder zorgt ze dat de kleintjes voor zover mogelijk worden verzorgd en te eten krijgen.
Ongelooflijk, dat is het eerste wat er bij je opkomt als je De kleine moeder van Bergen-Belsen leest. Ongelooflijk door wat er allemaal is gebeurd, maar ook ongelooflijk dat Hetty die tijd door heeft weten te komen. Schrijnende stukken als waar Hetty alles doet om maar aan eten te komen voor de kleine kinderen, maar ook hoe de kinderen hun eigen leven bouwen daar in dat verschrikkelijke kamp. De dingen die ze meemaken, zien en uiteindelijk meenemen in hun verdere leven zijn verschrikkelijk. Maar De kleine moeder van Bergen-Belsen is veel meer dan alleen een triest verhaal. Het laat ook de overlevingskracht van de mensen in het kamp zin, de hoop dat er ooit een einde komt aan die vreselijke oorlog.
Wat het boek erg bijzonder maakt is het complete verhaal, inclusief details. Hetty heeft direct na de bevrijding haar verhaal al opgeschreven, maar toch s het bijzonder dat het verhaal zo compleet is. De meeste mensen die deze verschrikkelijke oorlog hebben meegemaakt hebben de gruwelijk herinneringen ver weg gestopt. Dat het boek is aangevuld met diverse foto’s uit die tijd maakt het verhaal meer dan compleet. Ook dit boek is eigenlijk een must read voor het voortgezet onderwijs en hoger. Boeken als De kleine moeder van Bergen-Belsen geven op een rauwe, soms angstaanjagende manier weer hoe mensen de oorlog hebben beleefd en hoe ze na de bevrijding hun leven weer op hebben gepakt. Een bijzonder boek wat vooral voor geïnteresseerden van de Holocaust enorm zal boeien.
Uitgeverij: Omniboek
ISBN: 9789401903233
Pagina’s: 304
Prijs: € 15,00
