‘Elke man is een watje vergeleken met Johnny Cash’ – Bono
In de veelgeprezen, definitieve biografie van Johnny Cash vertelt Robert Hilburn het onverbloemde verhaal van een van de grootste sterren van de rock-’n-roll. Zijn veelbewogen carrière startte bij Sun Records, het label van Elvis Presley en Jerry Lee Lewis. In 2003 verscheen het laatste muzikale hoogtepunt van de dan 71-jarige Cash: de dappere, ontroerende video ‘Hurt’.
Robert Hilburn is zijn hele leven muziekcriticus voor Los Angeles Times geweest. Hij was als enige journalist aanwezig bij het legendarische concert van Cash in Folsom Prison in 1968. Hilburn heeft Cash en zijn vrouw June Carter nog enkele maanden voor hun dood gesproken. Met een goudmijn aan niet eerder gepubliceerd materiaal uit de persoonlijke kring rond Cash schilderde hij een indrukwekkend en diep menselijk portret van de countryzanger.
Johnny Cash is een kolos in de countrymuziek, een elementaire invloed in de rockmuziek en een icoon van de Amerikaanse cultuur. Hilburns biografie toont de fenomenale hoogten en de ijzingwekkende diepten van het leven van deze gelovige man met een beklemmende verslaving; een man die zijn hele leven vooral streefde naar het opvrolijken van zijn publiek door middel van zijn muziek.
Als jong jochie wist Cash al dat muziek zijn leven zou worden. Hij had altijd al meer met muziek dan met film. Hij zong onderweg naar huis in Dyess altijd, en wanneer hij vrolijk genoeg was maakte hij dan ook nog een buiging voor zijn denkbeeldige publiek. Dyess was een opgerichte community voor speciaal geselecteerde boeren die met hulp van de overheid en stuk land konden krijgen om te bewerken en zo de kost konden verdienen in de crisis van die tijd. Dyess, de naam van die community, dankte zijn naam aan de man die zich inzette om te helpen én het hele plan heeft verzonnen, William Reynolds Dyess. Op zijn jonge vier jaar leerde Johnny de bijzondere klanken van country kennen en raakte ervan in vervoering. Zijn eerste herinnering aan een country zanger schrijft hij toe aan Jimmy Rogers en zijn hit ‘Hobo Bill’s last ride’. Roken op zijn tiende bleek zijn eerste daad van rebellie en, zoals zijn zus Joanne beweert, de eerste tekenen van hoe vatbaar Johnny was voor verslaving. Jack, Johnny zijn broer, was zijn grote voorbeeld en het is dan ook een grote schok wanneer deze hem ontvalt, helemaal omdat zijn vader hem de dood van jack verweet. Wat Johnny nog het meeste pijn deed en onzeker maakte was het tegengas en wantrouwen van zijn vader Ray over zijn droom om muziek te maken en beroemd te worden. Cash gaat in ’50 in dienst waar hij achter de militaire radio gaat werken als de persoon die de morse codes van de vijand doorspeelt naar zijn meerdere. Johnny is in ’51besmet met het Broadway-virus en heeft er altijd veel liefde voor gehouden. Op zijn tweeëntwintigste schreef hij ‘Hey porter’, dat was de grote hit die hem aan zijn eerste platencontract het geholpen. Vivian Liberto werd zijn eerste vrouw. Ze hadden elkaar ontmoet voor hij in dienst ging en toen hij drie jaar later om haar hand vroeg kreeg hij haar vaders zegen. De overstap van Sun records naar Columbia is een groot ding geweest. Phillips was er uiteraard niet blij mee en liet dat merken door nog een paar jaar lang ‘mini-cd’s’ uit te brengen met nummers van Cash nadat hij al bij Sun weg was. June was Johnny’ tweede vrouw en daar is hij mee samen geweest tot het einde. En dat einde was een verschrikkelijke tijd.
Een bijzondere biografie van Johnny Cash met daarin alles over hoe het begon, de fouten die hij maakte, drugs, vrouwen, zijn huwelijken, verliefdheden en meer. Maar natuurlijk gaat het vooral over zijn muziek. Hoe hij is begonnen bij Sun records, daar waar Elvis ook begonnen is, van daaruit door ging met Columbia records waar Sun’ Philips natuurlijk niet blij mee was en dat goed liet merken. De flauwe grappen van Cash, de vaak wat aangedikte of ronduit verzonnen verhalen die hij kon vertellen, maar bovenal zijn charismatische karakter, zoals velen vertellen, komen aan bod. Ook de vele verhuizingen zijn niet over het hoofd te zien. Johnny was zo wispelturig en zoekende dat ze ontzettend vaak verhuisden en ook dat deed zijn huwelijk met Vivian geen goed. Ook is erg goed te merken hoe verlegen en soms onzeker Johnny was/ kon zijn, helemaal in de tijd dat zijn huwelijk met Vivian niet goed ging verzon hij uitvluchten zodat hij Vivian maar niet onder ogen hoefde te komen. De cover van het boek geeft Johnny prachtig weer zoals hij in de biografie omschreven word, altijd rokend en afwezig, met zijn gedachten elders(vaak door drugs). Ook lees je hoeveel macht de pers heeft maar ook hoe veranderlijk en verraderlijk de pers is. Het ene jaar heb je afgedaan om het daarop volgende jaar bijna de hemel in geprezen te worden of vorig jaar niet heeft bestaan. De geboorte van June en Johnny’ zoon John heeft ervoor gezorgd dat Johnny van de drugs af bleef, maar niet voor lang. De drugs blijft nog lange tijd Johnny en zijn omgeving hun leven beheersen en vernielen. Wanneer je de videoclip van ‘Hurt’ ziet (en hoort) voel je hoe oud en zwak Johnny’ is geworden in de loop der jaren, maar wanneer je dan ook nog eens in de biografie leest hoe alles in z’n werk is gegaan om de clip te maken word het je nog duidelijker en word de clip nog intenser. Wel een beetje verwarrend is dat de eerste platenbaas van Cash, Sam Phillips, in de ene zin Sam word genoemd en in de andere zin Phillips, en door de hele biografie word dit met verschillende namen gedaan. De foto secties geven mooie foto’s weer uit Johnny zijn leven, ik vind dat altijd een mooie aanvulling in een biografie en geeft de lezer een intiem kijkje in het leven van de beschrevene. Ik gok dat veel mensen heel veel dingen niet wisten van Johnny Cash die hierin geschreven worden.
Uitgeverij: Unieboek Spectrum
ISBN: 9789000347261
Pagina’s: 733
Prijs: € 25,00
