Mensonwaardig of menswaardig

Ik heb vorig week twee boeken van Hugo Borst gelezen, ‘Ma’ en ‘Ach, moedertje’. Het waren indrukwekkend en herkenbare boeken.

Ik had als activiteitenbegeleidster wel het nodige gezien in diverse verzorgingshuizen en werkte ook nu en dan op een gesloten afdeling. Sommige gebeurtenissen waar Hugo Borst over schreef waren herkenbaar.
Zoals een vrouw die trouw elke dag komt, haar man herkent haar niet en is verliefd op een andere vrouw op de afdeling. Ik had grote bewondering voor haar dat zij toch elke dag kwam. Zij zei, ‘hij is mijn man, wij zijn getrouwd in gezondheid en ziekte, in voor- en tegenspoed. Hij kan er niets aan doen’. Maar het deed haar wel pijn.

Een andere man was vroeger altijd vriendelijk maar door zijn dementie helaas agressief geworden. Hij kon dan plots uithalen. Algauw leerde ik waarom, hij haalt niet uit wanneer je hem van voren benaderd en niet van achteren. En zo heb ik nog wel aantal verhalen van de werkvloer.

Natuurlijk was het voor mij anders dan voor een verzorgende, want ik hoefde geen medicijn te geven, ik hoef ze niet te helpen met wassen/douchen/aankleden. Wel hielp ik soms met het eten. Vaak vroeg ik mij af, wat kon ik als activiteitenbegeleidster betekenen voor zo’n groep. Mensen die nog behoorlijk actief waren, konden meehelpen met koken. Dan vertelden ze over hoe het voor hen was. Mensen die rusteloos waren en wanneer ik de tijd en ruimte had, ging dan een ommetje met ze maken. Bij deze groep mensen kun je de activiteiten niet altijd vooruitplannen en moet je je kunnen aanpassen. Bijvoorbeeld wanneer de groep erg onrustig is dan kun je misschien beginnen met een muziekje op te zetten.

Maar wat ik niet snap, waarom halen wij de dieren uit hun lijden als ze veel pijn hebben of dementerend zijn. Want dementie komt ook bij dieren voor. Is het omdat het teveel zorg vraagt, omdat het zielig is, omdat het niet waardig is. Dus wij vinden het wel waardig dat een mens pijn mag lijden, wentelen in eigen poep en noem maar op. Ik begrijp het gewoon niet waarom we wel de dieren euthanasie geven maar bij een mens niet mits ze mondig zijn. Maar een dier is niet mondig, oftewel niet in een taal dat wij begrijpen en toch doen wij het. En bij een mens niet, die laten wij gewoon lijden en soms zelfs op mensonwaardige manier! Ik begrijp het niet!!

Als ik ooit zover ben en zo afgetakeld ben hoop ik dat het dan gemakkelijker is dan nu. Want ik vraag me af, wie bepaalt het dan voor mij aangezien ik geen kinderen heb en verwacht mijn ouders te overleven, misschien zelfs mijn oudere zus. Wie gaat dan beslissingen voor mij nemen? Ik weet het, ik ben nog jong maar af en toe, wanneer ik over dat soort dingen lees, dan ga ik toch nadenken over de toekomst. En zijn er dan überhaupt dan nog wel verzorgenden!!?

De tijd zal het leren!

written by Paulien Vermaas